De zending van de gemeenschap

Toen de gasthuisbeweging in de late Middeleeuwen ontstond, hebben de mannen en vrouwen van toen ingespeeld op de noden van hun tijd. En ze begonnen zonder al te veel institutionele omkadering. Pestlijders en andere mensen aan de rand van de samenleving werden verzorgd. Onze huidige samenleving heeft ook mensen aan de rand, mensen die toch nog tussen het fijnmazige net van onze sociale zekerheid vallen. Voor deze mensen willen we in De Brug een ondersteuning bieden. Zo worden in ons huis regelmatig politieke vluchtelingen opgevangen. Vaak zijn dat mensen die in afwachting van hun papieren in een niemandsland moeten leven. Misschien zijn zij wel de pestlijders van vandaag - ook met hen weet de samenleving ‘geen blijf’. Wij proberen – weliswaar binnen de grenzen van onze mogelijkheden, dus kleinschalig – ‘blijf’ te weten met deze mensen. Maar in de pijler blijkt dat we ons niet beperken tot één specifieke groep. We bekijken elke vraag afzonderlijk, en beoordelen de vraag op het perspectief dat we kunnen bieden. Naast politieke vluchtelingen en illegalen bereiken ons regelmatig vragen van mensen die in hun relatie zijn vastgelopen, vrouwen die op de vlucht moeten voor echtelijk geweld, jongeren die geen thuis meer hebben. Naast deze ‘problematische’ vragen hebben we ook voor sommigen een functie van ‘even tot rust komen’, ‘uitblazen’, ‘een artikel afmaken’, ‘kunnen studeren’,... of er komen er ook die niet onmiddellijk van de ene woonst naar de andere kunnen of andere beslommeringen van meer praktische aard...

Mensen in huis opnemen is een permanente opgave. Het risico dat een opvang mislukt, hangt van zoveel factoren af dat wij doorheen de jaren hebben geleerd om nederig te zijn, wat onze hulpvaardigheid betreft. Zo hebben we al heel wat moeilijkheden gehad met de opvang van vluchtelingen waarmee we niet kunnen communiceren. (sommigen kennen geen Engels, Frans of Duits) Als je echt in hetzelfde huis woont, is communicatie zo belangrijk dat we hebben moeten besluiten dat een elementaire communicatie strikt noodzakelijk is.

Een andere moeilijkheid is dat sommige van de gasten zich gaan ‘nestelen’. Ze pakken hun problemen niet meer aan, want ze hebben nu toch een oplossing... Hen moeten we stimuleren om de opvang als tijdelijk te beschouwen en hun situatie op langere termijn niet uit het oog te verliezen. De keuze voor gastvrijheid is een permanente leerschool. Je leert er op vele vlakken je grenzen kennen en ervaren, je leert betrokkenheid en afstand te doseren, en je leert dat vele van onze eigen persoonlijke kleine problemen slechts luxe-probleempjes zijn vergeleken bij de hel die veel van onze medemensen door moeten.

De hoeveelheid gasten in ons huis varieert sterk, gemiddled vangen we 60 gasten op per jaar. Met uitschieters tot bijna 100 (bijvoorbeeld omdat we een groep van de jeugdbeweging te slapen leggen) of 'slechts' 27. Sommige gasten blijven 1 dag, anderen wel tot 6 jaar. De meeste gasten worden opgevangen in De Brug, maar de laatste jaren hebben we ook enkele lokaties buiten huis waar we mensen opvangen: Clarahuis (Lier), Ropstock (Boechout) en De Villa (Boechout). Vele gasten houden na hun vertrek contact met de gemeenschap en ervaren De Brug als een reddingsboei of als een haven. Voor hen een aanwezigheid mogen blijven, beleeft de gemeenschap als een weldaad.

De aandachtige lezer van de ‘derde’ pijler zal een grote openheid en voorzichtigheid in de formulering opvallen. De leden van onze gemeenschap hebben niet automatisch een vastomlijnde geloofsvisie. Het is eigen aan onze tijd (en dus ook aan onze gemeenschap) dat het geloof steeds minder een collectieve formulering verdraagt. Mensen geloven op basis van eigen ervaringen en inzichten, vaak hebben ze het moeilijk met bepaalde geloofsvormen; en waar de één mee worstelt, daar verlangt de andere juist naar. We beschouwen het als een rijkdom dat onze gemeenschap deze diversiteit kan verdragen. Vandaar het allesoverheersende woord ‘openheid’. We willen elkaar tegemoet treden met een fundamentele openheid voor geloven, schrift, liturgie en dagelijkse gebedsdiensten. Iemand die verklaart dat deze dingen voor hem absoluut taboe en geen levende vragen zijn, kan niet in deze gemeenschap wonen. Maar iemand die zegt dat hij of zij blijft zoeken (eventueel nog niet gevonden heeft…), dat hij of zij niet in de psalmen van het officie valt, maar wel in een hedendaagse lied of gedicht,… daar willen we van leren, elkaar over bevragen, elkaar in bemoedigen. In onze gemeenschap wordt dagelijks een dienst gehouden hetzij een laude- of vesperdienst. De structuur van deze diensten is naar vorm eerder traditioneel, een bijbellezing, een bezinningstekst, enkele psalmen en gebeden. Naar inhoud proberen ze in het krachtveld van de bijbelse verkondiging te blijven. Het is onze overtuiging dat een té persoonlijke en té ervaringsgerichte gebedscultuur emotioneel afstompend gaat werken. We beschouwen de traditie als leerschool.

Enigszins anders worden de zondagsvieringen opgevat. Sedert jaren vormen zij een liturgisch alternatief. Rond lied, schriftwoord en –uitleg vergadert zich een brede groep van mensen die zich minder in de traditionele vormen thuisvoelen, maar evengoed passen voor new-age-achtige, té algemeen relgieus-spirituele spitsvondigheden. In de viering wordt het bijbelse geloofsverhaal (het zgn. Oude en Nieuwe Testament op gelijke voet) pal opgericht. De gedachtenis aan Jezus van Nazareth als kind van de Thora en als messiaanse mens wordt opgeroepen en aanbevolen als een levende werkelijkheid. Er is weinig ritueel buiten het samen-zingen van de liederen, die het bijbelse geloofsverhaal actualiseren. Deze diensten worden georganiseerd door Leerhuis- en Liturgieprojecten Lier. Meer info over de liturgie op zondag vind je op Leerhuis- en Liturgieprojecten Lier

In een wereld waar geloven steeds minder vanzelfsprekend is, zoeken we naar manieren om het samen vieren, het samen geloof beleven, toch bekend te maken bij een brede groep mensen. De vieringen zijn sober, maar ook divers van vorm, naar inhoud bijbels, naar model gemeenschapsvormend. Zo wisselen we een meer traditionele dienst vaak af met alternatieven. Zo is er de officiedienst, sterk gelijkend op een gebedsdienst in een abdij of klooster. Enkele keren per jaar wijken we uit naar de kathedraal van Antwerpen om daar een avondgebed (vesper) te zingen. In een cantatedienst keren we dan weer terug naar de tijd van Johan Sebastian Bach, waar de liturgie volledig gezongen werd (Cantate), enkel voor de schriftuitleg wordt de muziek onderbroken.

Zoals je kan lezen is muziek steeds een hoeksteen in onze vieringen.
Hier kan u een fragment beluisteren uit de laatste CD van liturgische liederen opgenomen in de kapel van De Brug o.l.v. Geert Hendrix en met medewerking van de Kantorij, het koor dat de vieringen verzorgt.

Tijdens de corona pandemie moesten we noodgedwongen onze vieringen staken. Als alternatief, om de verbinding met onze kerk-gemeenschap zoveel mogelijk te behouden, hebben we met de gemeenschap meer dan een jaar bezinningsdiensten opgenomen en aangeboden op Youtube. Deze vieringen kan u hier bekijken: Liturgische diensten Leerhuis- en Liturgieprojecten Lier